Memurun Maaşı Eriyor, Acilen Tedbir Alınmalı

Memurun Maaşı Eriyor, Acilen Tedbir Alınmalı

Son günlerde artan döviz fiyatlarının, ülkemiz ekonomisi üzerindeki etkisi henüz tam olarak ortaya çıkmasa da, maaşlara ve alım gücüne olan etkisi memurlar üzerinde hissedilmeye başlandı. Türkiye Kamu-Sen Ar-Ge Merkezi’nin yaptığı araştırma, memur maaşlarının son bir yıl içinde dolar karşısında %15; EURO karşısında ise %16 eridiğini ortaya koydu. Son günlerde yaşanan gelişmeler nedeniyle Avrupa ile Türkiye’de memur maaşları arasındaki fark 2,5’tan 3 kata çıktı.

Ekonomi piyasasında son günlerde sular durulmuyor. Döviz fiyatları her gün yeni rekorlar kırıyor. Son olarak Dolar kuru 2,313 TL; Euro ise 3,163 TL seviyesinde bulunuyor.

TCMB fiyatlarına göre 2013 yılı Ocak ayının aynı günlerinde denk gelen Dolar kuru 1,757 TL; Euro ise 2,361 TL seviyesinde idi. Geçen yıl Ocak ayının aynı günlerine denk gelen kur fiyatları ile karşılaştırıldığında Euro % 34, Dolar ise % 31,6 oranında artış gösterdi.

Türkiye Kamu-Sen Ar-Ge Merkezi’nin yaptığı araştırmaya göre 2013 Ocak ayında ortalama 1925 TL olan ortalama memur maaşı 1096 Dolar seviyesinde bulunuyordu. Memur maaşlarına yapılan artışla ortalama memur maaşı Ocak 2014 itibarı ile 2159 TL seviyesine yükselmesine rağmen, döviz karşısında tutunamadı ve 933 Dolara geriledi. Böylece 2013 başında 1096 Dolar olan ortalama memur maaşı, bu yıl 933 Dolar’a düşerek, reel anlamda %14,9 değer kaybetmiş oldu.

2013 yılı başında 849 Dolar olan en düşük dereceli memur maaşı ise %14,6 değer kaybederek 725 Dolar’a geriledi.

Maaşların Euro karşısındaki bir yıllık kaybı daha fazla oldu. Geçtiğimiz yılın başında 815 Euro dolayında olan ortalama memur maaşı, %16,2 değer kaybederek 683 Euro’ya; 632 Euro olan en düşük dereceli memurun maaşı ise %16’lık düşüşle 531 Euro’ya geriledi.

Avrupa Birliği ile müzakerelerin yeniden gündeme geldiği günlerde özellikle Sosyal Politika ve İstihdam başlıklı 19. müzakere faslının açılabilmesi için, Türkiye ile Avrupa Birliği ülkeleri arasındaki maaş uçurumunun kapatılması gerekiyor.

Şu anda satın alma gücü paritesine göre eşitlendiğinde Avrupa’da ortalama memur maaşı 2000 Euro; cari olarak ise 3000 Euro dolayında bulunuyor. Türkiye’de ise 683 Euro seviyesinde… Geçtiğimiz yıl Avrupa ile Türkiye’deki memur maaşları arasında 2,5 kat fark varken, 2014 Ocak itibarı ile bu fark reel olarak 3 kata, ulusal para birimi bakımından ise 4,4 kata yükseldi. Buna göre döviz kurlarında son aylarda yaşanan gelişmeler, Avrupa ile Türkiye arasındaki makasın daha da açılmasına ve Türk memurunun biraz daha fakirleşmesine neden oldu.

ACİLEN TEDBİR ALINMALI

Hükümetin radikal ekonomik ve siyasal kararlar almak yerine günü kurtarmak için aldığı ekonomik önlemler, ekonomik daralma ve alım gücünü azaltan etkiler yaratmaktadır. Türkiye’de yaşanan olumsuz olaylar nedeniyle artan siyasi gerginlik ve ekonomide gerçekleşen istikrarsız durum karşısında Türk Lirası değer kaybetmeye devam etmekte ve en büyük sıkıntıyı yine vatandaş çekmektedir. Enflasyon karşısında günden güne eriyen maaşlara bir de Türk Lirası’nın değer kaybı eklenmiştir.

Yıllardır ülke ekonomisinin büyüdüğü, dünya devleri arasında 17. sırada yer aldığı, gelir adaletinin sağlandığı iddia edilmesine rağmen, toplumun bütününe yansımayan, yalnızca mutlu azınlığın faydalandığı büyümenin, ülkeye hiçbir fayda getirmediği gözler önündedir. Ülkemizde yaşanan ekonomik istikrarsızlığın, tepeden tırnağa bütün alanları istila etmesi ve ekonomik buhranla iğneden ipliğe zam yağmuru yaşanması muhtemeldir. Her an kapıyı çalacağının sinyallerini döviz kurları ve borsa ile veren ekonomik olumsuzluklar hayatımızı zorlaştırmakta, pahalılık ve yüksek enflasyon yeniden ülkemizin gündemine oturmaktadır. Döviz kurundaki yükseliş, nihai tüketici olan memur, işçi, emekli, dul ve yetimi, kısacası dar ve sabit gelirli vatandaşlarımızı ciddi ölçüde etkileyecektir.

Bu gerçekler ortadayken, Türkiye’nin bugüne kadar süregelen kırılgan ekonomik yapısını öngöremeden imzalanan Toplu sözleşme ile 2014 yılının bütünü için memurlara ve emeklilere 123 TL zam verilmesi kabul edilemez. Yüksek enflasyon riski ile karşı karşıya olduğumuz bu yıl maaşlara enflasyon farkının da yansıtılmayacak olması son derece manidardır. Yetersiz maaş zammı, memur ve memur emeklisini daha bugünden son derece zor durumda bırakmıştır. Toplu sözleşme ile alınan 123 TL’lik komik zam, daha birinci ayın sonu gelmeden döviz kurundaki artış ve zamlar karşısında eriyip yok olmuştur. Memurun ve emeklinin önünde hiç zam almadan geçireceği 11 aylık zorlu bir dönem bulunmaktadır. Memurlarımızın, bu zorlu süreçten yara almadan çıkması için mutlak surette yeni tedbirlere, enflasyon farkının yeniden uygulanmasına ve ek zamma ihtiyaç vardır.

Tablo: Döviz Bazında Memur Maaşlarındaki Değişim

Yrd. Doç. Dr. M. Hanefi Bostan

Türkiye Kamu-Sen ve Türk Eğitim-Sen

İstanbul İl Başkanı

M. Hanifi Bostan

See Full Bio